Κοινωνικά κινήματα στην Ελλάδα του 2022 : μελέτη - Πρώτη έκδοση. - Αθήνα: Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, 2023

“Η κινηματική δραστηριότητα είναι πολύ σημαντική για την ποιότητα της δημοκρατίας, ενώ επηρεάζει σε κρίσιμο βαθμό τις πολιτικές εξελίξεις κάθε χώρας. Γι’ αυτό η μελέτη της είναι εξαιρετικά σημαντική. Βασικός τρόπος μελέτης των κοινωνικών κινημάτων, όμως, είναι η μελέτη των ίδιων των κινητοποιήσεων. Η παρούσα μελέτη, λοιπόν, φιλοδοξεί να καταγράψει τις κινητοποιήσεις του 2022, ακολουθώντας μια μεθοδολογία που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση διαχρονικής καταγραφής και ανάλυσης, καθώς και την παραγωγή συγκριτικών δεδομένων. Για τον σκοπό αυτό, αποδελτιώσαμε όλα τα φύλλα της Εφημερίδας των Συντακτών και του Ριζοσπάστη, καθώς και όλες τις καταχωρήσεις στο kinimatorama.net. Για κάθε κινητοποίηση, καταγράψαμε τα εξής στοιχεία: πότε έλαβε χώρα, πού, ποια είναι η εμβέλεια της (τοπική, περιφερειακή, πανελλαδική), ποια η διάρκειά της, ποια κοινωνικά ή πολιτικά υποκείμενα συμμετείχαν, ποιες είναι οι μορφές δράσης που χρησιμοποίησαν τα συλλογικά υποκείμενα, ποια ήταν τα αιτήματα που διατύπωσαν, καθώς και ποια ήταν η στάση της αστυνομίας απέναντί τους. Το σύνολο των 1.678 κινητοποιήσεων συνηγορεί υπέρ μιας έντονης κινηματικής δραστηριότητας, σε αντίθεση αφενός με την εντύπωση που κυριαρχεί σε πολλούς και πολλές και αφετέρου με την απουσία τους από τα mainstream ΜΜΕ. Η πιο δημοφιλής κατηγορία αιτημάτων ήταν τα αντικατασταλτικά, ενώ ψηλά στη λίστα βρέθηκαν και τα αιτήματα υπέρ των δικαιωμάτων των κρατουμένων, των γυναικών/ΛΟΑΤΚΙ+/κακοποιημένων παιδιών, και των μεταναστών, γεγονός που καταδεικνύει την προβληματική κατάσταση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών κατά το περασμένο έτος. Τα υπόλοιπα αιτήματα, εργασιακά, οικονομικά, παιδείας, υγείας κ.ο.κ., αποτυπώνουν την αγωνία που επικρατεί για τα βιοτικά προβλήματα της καθημερινότητας και την ανάγκη της δημόσιας παρέμβασης. Τέλος, στο κινηματικό τοπίο κυριάρχησαν παραδοσιακοί δρώντες, εργαζόμενοι, αριστερές πολιτικές δυνάμεις και φοιτητές. Ωστόσο, οφείλουμε να σημειώσουμε και την ηχηρή παρουσία νέων συλλογικών δρώντων, όπως είναι οι φεμινιστικές ομάδες, οι οποίες υπήρξαν ιδιαιτέρως δραστήριες αναφορικά με τα συναφή ζητήματα.”

 

⟶ Poulantzas