Mazower, Mark (1958-) [Συγγραφέας]. Hitler's empire

Ο διάσημος άγγλος ιστορικός (Στην Ελλάδα του Χίτλερ, Σκοτεινή ήπειρος, Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων) αναλαμβάνει εδώ να χαρτογραφήσει τα αυτοκρατορικά όνειρα και σχέδια των ναζί (όπως η μετατροπή της Ευρώπης σε τεράστια οικονομική αγορά για τα γερμανικά συμφέροντα, οι διηπειρωτικοί αυτοκινητόδρομοι μέσα από τις εθνοκαθαρμένες ρωσικές στέπες, ο ολοκληρωτικός πόλεμος, η Τελική Λύση και η μακραίωνη πολιτική κυριαρχία), να περιγράψει την ανατριχιαστική συνάντησή τους με την πραγματικότητα και να αποτιμήσει τις τραυματικές επιπτώσεις τους στο μέλλον της Ευρώπης. Αντλώντας από ένα πρωτόγνωρο φάσμα πηγών, το βιβλίο αποκαλύπτει πώς οι ναζί σχεδίασαν, διατήρησαν και εντέλει έχασαν την ευρωπαϊκή αυτοκρατορία τους και ποιο ήταν το αποτρόπαιο όραμα του κόσμου που θα είχε φτιάξει ο Χίτλερ αν είχε κερδίσει τον πόλεμο. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

[...] Ετούτος ήταν ένας πόλεμος που, από την άποψη της κλίμακας, της έντασης και των φιλοδοξιών του, αποτύπωνε ανάγλυφα τη βούληση της νεότερης Ευρώπης για δύναμη - τον πόθο της να εξερευνήσει, να εξαπλωθεί, να εντοπίσει και να ελέγξει εδάφη και λαούς, πόθο που την είχε οδηγήσει στην Αφρική, στην Αμερική και στα πιο μακρινά νησιά του Ειρηνικού. Κληρονόμοι αυτής της παράδοσης, οι ναζί μετείχαν σε αυτό τον κοσμοκρατορικό πόθο, αλλά έκαναν με αυτόν κάτι που ήταν πρωτόγνωρο και συγκλονιστικό για το μυαλό των Ευρωπαίων στον πρώιμο εικοστό αιώνα: προσπάθησαν να χτίσουν την αυτοκρατορία τους μέσα στην ίδια την Ευρώπη και, ακόμα περισσότερο, να τη χτίσουν με ιλλιγιώδεις ρυθμούς μέσα σε λίγα μόλις χρόνια... Μακροπρόθεσμα, το νόημα της ιμπεριαλιστικής απόπειρας του Χίτλερ είναι πως άλλαξε αμετάκλητα όχι μόνο την Ευρώπη, αλλά και τη θέση αυτής της ηπείρου μέσα στον κόσμο, και άρα τον κόσμο τον ίδιο. (Μαρκ Μαζάουερ, από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η σημερινή Ευρώπη, διατείνεται [...] ο Μαζάουερ, είναι η σκιά εκείνης η οποία θα υπήρχε και θα δρούσε ευεργετικά, αν εξέλιπε εκ προοιμίου η βαρβαρότητα των ναζιστικών οραμάτων. Το ερώτημα όμως παραμένει και είναι βεβαίως βασανιστικό: Μήπως το ανθρώπινο είδος είναι εντέλει ανεπίδεκτο πλανητικού πολιτισμού; Μήπως η διαρκής ειρήνη είναι υπόθεση αιθεροβαμόνων; Η κατακλείδα της Αυτοκρατορίας του Χίτλερ, η οποία σημειωτέον ευτύχησε στη γλώσσα μας, προοιωνίζεται πάντως νέα δεινά. Κι αυτό δεν θα είναι ακριβώς το ρητορικώς προαναγγελθέν τέλος της Ιστορίας, αλλά η επισπευδόμενη επανεγγραφή της. Σε άλλη κλίμακα παθών, οίκοθεν νοείται. Η διεθνής αρένα άλλωστε ήδη προαναγγέλλει, για όσους βέβαια διέπονται από τις ποιότητες του πνεύματος του Μαζάουερ, θουκυδίδεια δεινά. (Γιώργος Βέης, Ελευθεροτυπία-Βιβλιοθήκη, 5/3/2010)