Βιβλιογραφικά στοιχεία
Σύνοψη -- Executive summary -- Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή -- Κεφάλαιο 2. Εξελίξεις και τάσεις στο σύνολο της ελληνικής μεταποίησης -- Κεφάλαιο 3. Παραγωγή, επενδύσεις, εξαγωγές και ανταγωνιστικότητα στη μεταποίηση -- Κεφάλαιο 4. Απασχόληση στη μεταποίηση -- Κεφάλαιο 5. Περιφερειακή διάσταση της απασχόλησης στη μεταποίηση -- Κεφάλαιο 6. Χαρακτηριστικά και εξελίξεις των επιμέρους κλάδων της μεταποίησης ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων -- Κεφάλαιο 7. Διαπιστώσεις - κατευθύνσεις πολιτικής -- Βιβλιογραφία.
Μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία στις μέρες μας είναι η αλλαγή της τομεακής της διάρθρωσης υπέρ του τομέα παραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. Η πρόκληση αυτή είναι αλληλένδετη με μια άλλη εξίσου μεγάλη πρόκληση: τη μεταφορά πόρων και τον προσανατολισμό μεγαλύτερου τμήματος της ελληνικής παραγωγής προς τον κλάδο της μεταποίησης. Η ανάγκη ενίσχυσης της ελληνικής μεταποίησης δεν απορρέει απλά από το γεγονός ότι τα μεταποιητικά προϊόντα είναι στο σύνολό τους διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά. Το πιο κρίσιμο στοιχείο σε σχέση με την τοποθέτηση της μεταποίησης στο επίκεντρο του παραγωγικού μετασχηματισμού της χώρας αναφέρεται στα σημαντικά οφέλη που μπορεί να εξασφαλίσει η ανάκαμψη της ελληνικής μεταποίησης για τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας. Τη θέση αυτή ενισχύει η εμπειρία των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών όπου η μεγάλη ποικιλία και διαφοροποίηση των προϊόντων, ο υψηλός ρυθμός υιοθέτησης τεχνολογικών αλλαγών και καινοτομιών, η διάχυση τεχνογνωσίας και γενικότερα η δημιουργία πρόσφορων συνθηκών για την αύξηση της συνολικής παραγωγικότητας σε όλο το φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων έχουν ταυτιστεί με τη δυναμική παρουσία του κλάδου της μεταποίησης. Τίθεται έτσι το βασικό ερώτημα κατά πόσο και κάτω από ποιες συνθήκες η εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία μπορεί να σηκώσει το βάρος που της αναλογεί βάσει και της εμπειρίας των άλλων χωρών. Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, επαρκή πληροφόρηση σχετικά με τις εξελίξεις στον χώρο της ελληνικής μεταποίησης. Προς αυτή την κατεύθυνση, η παρούσα έκθεση διερευνά τις επιδόσεις και προοπτικές του μεταποιητικού τομέα και σκιαγραφεί τον ρόλο της μεταποίησης στην ελληνική οικονομία. Ειδικότερα, η ανάλυση εστιάζει στις εξελίξεις των βασικών μεγεθών κατά κλάδο, αποτυπώνει την περιφερειακή διάσταση της απασχόλησης και εντοπίζει κλάδους με πλεονεκτήματα και προοπτικές ανάπτυξης. Η εργασία κλείνει με μια προσπάθεια οριοθέτησης του πλαισίου εντός του οποίου αναμένεται να διαμορφωθούν οι βασικές κατευθύνσεις βιομηχανικής πολιτικής. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η παρούσα εργασία αποτελεί την εμπλουτισμένη και αναθεωρημένη έκδοση μελέτης που είχε ανατεθεί στο ΚΕΠΕ από την Υφυπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού κα Θ. Τζάκρη τον Νοέμβριο του 2015. Οφείλουμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες τόσο προς την κα Θ. Τζάκρη όσο και προς τον Πρόεδρο και Επιστημονικό ∆ιευθυντή του ΚΕΠΕ Καθ. Ν. Θεοχαράκη για την εμπιστοσύνη που μας έδειξαν αναθέτοντάς μας τη διερεύνηση ενός τόσο σημαντικού ζητήματος για την ελληνική οικονομία. Ανάλογες ευχαριστίες οφείλουμε στους διοργανωτές και τους συμμετέχοντες του Φόρουμ για τη Βιομηχανία. Το αποτέλεσμα του ερευνητικού μας εγχειρήματος θα ήταν πολύ φτωχότερο χωρίς τα σχόλια δύο ανώνυμων κριτών, την υποστήριξη των βιβλιοθηκονόμων του ΚΕΠΕ, τη σχολαστική γλωσσική και τυπογραφική επιμέλεια της κας Ε. Σουλτανάκη και την πολύ καλή δουλειά της γραφίστριας κας Χ. Λουλούδα. Τους ευχαριστούμε όλους θερμά. Την ευθύνη για τυχόν λάθη ή παραλείψεις έχουν αποκλειστικά οι συγγραφείς.
