Bibliographic Info
Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή -- Κεφάλαιο 2. Η μετανάστευση από την Ελλάδα, 1900-1950 -- Κεφάλαιο 3. Η μετανάστευση από την Ελλάδα, 1950-1977 -- Κεφάλαιο 4. Η μετανάστευση προς την Ελλάδα -- Κεφάλαιο 5. Συμπεράσματα και σχόλια -- Παράρτημα. Θεωρίες μετανάστευσης -- Βιβλιογραφία.
Κατά τον εικοστό αιώνα, η Ελλάδα σημαδεύτηκε έντονα από την εμπειρία της μετανάστευσης, πρώτα ως χώρα αποστολής μεταναστών και στη συνέχεια ως χώρα υποδοχής μεταναστών. Το βιβλίο επικεντρώνεται στα τρία κύρια μεταναστευτικά ρεύματα που διακρίνονται: ένα από την Ελλάδα προς υπερωκεάνιες χώρες και ιδίως τις ΗΠΑ κατά την περίοδο 1900-1920, ένα από την Ελλάδα προς ευρωπαϊκές χώρες και ιδίως τη Γερμανία κατά την περίοδο 1960-1973 και τέλος ένα ρεύμα προς την Ελλάδα από Βαλκανικές κυρίως χώρες κατά τη δεκαετία 1990-2000. Τόσο οι μεταναστευτικές εκροές όσο και οι μεταναστευτικές εισροές αυτές είχαν πολύ σημαντικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία και κοινωνία.
Στη μελέτη αξιοποιούνται δεδομένα για παλαιότερες περιόδους τα οποία έγιναν διαθέσιμα σχετικά πρόσφατα. Με τα στοιχεία αυτά όχι μόνο τεκμηριώνεται ο μεγάλος όγκος της μετανάστευσης από διάφορες περιοχές της Ελλάδας όπως και τα χαρακτηριστικά εκείνων που μετανάστευσαν, αλλά επίσης καθίσταται δυνατή η διεξαγωγή οικονομετρικών αναλύσεων για τους προσδιοριστικούς παράγοντες της μετανάστευσης από διάφορες περιοχές της Ελλάδας προς συγκεκριμένες χώρες προορισμού. Ανάμεσα στις μεταβλητές που χρησιμοποιούνται είναι τα κατά κεφαλήν ΑΕΠ τόσο της Ελλάδας όσο και της χώρας προορισμού για συγκεκριμένα έτη όπως επίσης τα αντίστοιχα ποσοστά ανεργίας. Επιπλέον, εξετάζεται η παλιννόστηση των Ελλήνων από διάφορες χώρες προορισμού.
Όσον αφορά στο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ελλάδα που παρατηρείται στο τέλος του αιώνα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα χαρακτηριστικά της συμμετοχής των μεταναστών στην αγορά εργασίας όπως και στην ανάλυση των επιπτώσεων της συμμετοχής αυτής στις αμοιβές και την ανεργία ενώ συζητούνται και οι σχετικές πολιτικές. Ανάμεσα στα σημαντικά δυσμενή για την εθνική οικονομία αποτελέσματα της ανεπάρκειας των πολιτικών ήταν η συνέχιση της παράνομης μετανάστευσης, η μεγάλη διάδοση της παράνομης απασχόλησης μεταξύ των μεταναστών είτε είχαν άδεια παραμονής είτε όχι, και η περιορισμένη αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου που διέθεταν. Συνεπώς, τα οφέλη που άντλησε η χώρα από τη μετανάστευση ήταν λίγα σε σχέση με τις μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει η μετανάστευση σε εθνικές οικονομίες.
