|
Αντικείμενο του βιβλίου αποτελούν η θέση των χριστιανών και οι σχέσεις μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από τις απαρχές μέχρι την κατάλυσή της. Πρόκειται για κεντρικό ζήτημα της ελληνικής νεότερης ιστορίας, καθώς και των άλλων βαλκανικών κρατών και της Τουρκίας, και βασικό αντικείμενο στο πλαίσιο της πανεπιστημιακής διδασκαλίας. Το βιβλίο εξετάζει με σφαιρικό τρόπο τις επιμέρους όψεις του σύνθετου αυτού ζητήματος, υιοθετώντας τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις της κοινωνικής ιστορίας. Στόχος είναι να εκθέσει εποπτικά και με συγκριτικό τρόπο τις ποικίλες διαβαθμίσεις της μακρόχρονης συμβίωσης χριστιανών και μουσουλμάνων στον χώρο και τον χρόνο και να αναδείξει την πολυπλοκότητα της ιστορικής εμπειρίας με εύληπτο και κατανοητό τρόπο. Για τον λόγο αυτό, το βιβλίο και τα μαθησιακά αντικείμενα που το συνοδεύουν αξιοποιούν χαρακτηριστικές αφηγηματικές πηγές, έργα τέχνης, στοιχεία του υλικού πολιτισμού, λόγια και λαϊκή μουσική κλπ. Το βιβλίο αναπτύσσεται θεματικά, εμβαθύνοντας τόσο στην εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου όσο και στις κοινωνικές δυναμικές σε τοπικό και υπερτοπικό επίπεδο. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι ορθόδοξοι πληθυσμοί των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας, εξετάζονται όμως και οι εξελίξεις που αφορούν τους αρμένιους και τους άραβες χριστιανούς, καθώς και τους καθολικούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τα ζητήματα που εξετάζονται περιλαμβάνουν τους τρόπους ενσωμάτωσης των χριστιανικών Εκκλησιών και των μοναστικών ιδρυμάτων στο οθωμανικό πλαίσιο, τις θεσμικές όψεις της θέσης των χριστιανών υπηκόων και τις μεταβολές που επέφεραν στη θέση τους οι θεσμικές αναπροσαρμογές και οι ευρύτερες ιστορικές εξελίξεις, τις συνεργατικές και συγκρουσιακές όψεις της συμβίωσης με τους μουσουλμάνους, τον εξισλαμισμό και την αποστασία, τα φαινόμενα συγκρητισμού και υβριδισμού, τον ρόλο του ευρωπαϊκού παράγοντα στη διαμόρφωση των σχέσεων χριστιανών και μουσουλμάνων, καθώς και τα προβλήματα ερμηνείας που θέτουν οι διαφορετικές ιστοριογραφικές προσεγγίσεις.
|
