Κανονισμός Λειτουργίας Συνεργατικού Δικτύου Διαθετών Προσβάσιμης Βιβλιογραφίας για Εντυπο-ανάπηρα Άτομα.

1.Συνεργατικό δίκτυο

Το Συνεργατικό Δίκτυο Διαθετών Προσβάσιμης Βιβλιογραφίας [στο εξής Συνεργατικό Δίκτυο] λειτουργεί στο πλαίσιο του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (Σ.Ε.Α.Β.) που λειτουργεί βάσει του Ν.3404/2005 Άρθρο 17, αλλά και του Ν.4009/2011 άρθρο 48, αλλά και στη βάση της νέας Προγραμματικής Συμφωνίας για τη «Σύσταση του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών» όπως έχει ψηφιστεί και υπογραφεί στις 20-5-2020 από τα μέλη του που είναι τα Α.Ε.Ι. της χώρας, η Εθνική Βιβλιοθήκη και η Ακαδημία.

Τα μέλη του Συνεργατικού Δικτύου εργάζονται, μοιράζονται προσβάσιμο υλικό, τεχνογνωσία και βέλτιστες πρακτικές, στη βάση της εξαίρεσης του περιουσιακού δικαιώματος του δημιουργού, όπως αυτό προβλέπεται στα άρθρα 5(3)(b) και 5(5) της Οδηγίας 2001/29/EC, ενσωματώνεται στα άρθρα 28Α και 28Γ του νόμου 2121/1993 «Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα», και εξειδικεύεται στο Ν όμο 4672/2020, που ενσωμάτωσε ευρωπαϊκή οδηγία [(ΕΕ) 2017/1564 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2017, ενώ αντικατέστησε την Υπουργική Απόφαση «Αναπαραγωγή έργου πνευματικής ιδιοκτησίας προς όφελος τυφλών και κωφαλάλων, και επέκταση της ρύθμισης σε άλλες κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες» (ΥΠΠΟ/ΔΙΟΙΚ/98546, ΦΕΚ Β 2065 24.10.2007).

Στο Συνεργατικό Δίκτυο συμμετέχουν αποκλειστικά αρμόδιοι φορείς για την αναπαραγωγή έργων, έτσι όπως περιγράφονται στο άρθρο 3δ) και των υποχρώσεών τους στο άρθρο 6 του Νόμου 4672/20. Ειδικότερα, στο Συνεργατικό Δίκτυο συμμετέχουν όσες ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες – μέλη του ΣΕΑΒ το επιθυμούν και φορείς που εξυπηρετούν εντυπο-ανάπηρα άτομα σε Ελλάδα και Κύπρο (Βλέπε Παράρτημα Α : Μέλη του Συνεργατικού Δικτύου μέχρι σήμερα).

Σκοπός

Σκοπός του Συνεργατικού Δικτύου είναι η ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών σε επίπεδο πολιτικών, υπηρεσιών και τεχνολογιών προκειμένου να αρθούν οι διακρίσεις σε βάρος των ανάπηρων, και ειδικότερα των εντυπο-αναπήρων ατόμων υπηρετώντας πολιτικές συμπεριληπτικής εκπαίδευσης.

Η αναπηρία δεν αποτελεί μόνο ένα εκ γενετής ή επίκτητο φυσικό περιορισμό. Είναι, κυρίως, μια κοινωνική συνθήκη ανάμεσα στο άτομο και το περιβάλλον του. Σύμφωνα με το Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών «Η «αναπηρία» είναι αποτέλεσμα της διάδρασης μεταξύ των ατόμων με αναπηρία και των εμποδίων που αντιμετωπίζουν, λόγω του κοινωνικού περιβάλλοντος και των νοοτροπιών». Η άρση των εμποδίων μέσα από την ανάπτυξη υποστηρικτικών τεχνολογιών και υπηρεσιών, δημιουργεί το περιβάλλον εκείνο που ακυρώνει στην πράξη την διάκριση της αναπηρίας.

Στόχοι

Το Συνεργατικό Δίκτυο αποσκοπεί

• στο συντονισμό των δράσεων των μελών του αναφορικά με τα ζητήματα υπηρεσιών πρόσβασης, στην ανάπτυξη κοινών πολιτικών, προτύπων και οδηγιών, στην κοινή χρήση πόρων,
• στην ανάπτυξη ενιαίας συλλογής προσβάσιμων τεκμηρίων, στη δημιουργία του πρώτου δημόσιου διαδικτυακού καταλόγου (online public access catalogue - OPAC), ο οποίος θα τεκμηριώνει, βάσει των διεθνών προτύπων, τη διαθέσιμη προσβάσιμη βιβλιογραφία στην Ελλάδα, στη δημιουργία νέων προσβάσιμων τεκμηρίων για τους δικαιούχους εντυπο-ανάπηρους,
• στην εκπαίδευση και στήριξη των μελών του, στη συντήρηση και ανάπτυξη της προσβάσιμης ψηφιακής βιβλιοθήκης, στη διαρκή βελτίωση των υπηρεσιών προσβασιμότητας,
• στη συνεργασία με αντίστοιχες πρωτοβουλίες εντός και εκτός συνόρων, στη συνηγορία υπέρ των δικαιωμάτων των εντυπο-αναπήρων ατόμων μέσα στο πλαίσιο πολιτικών συμπερίληψης.

Προσβάσιμη Πολυτροπική Ψηφιακή Βιβλιοθήκη AMELib

Για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων αναπτύχθηκε η Πολυτροπική Ψηφιακή Βιβλιοθήκη ελεγχόμενης πρόσβασης AMELib (Accessible Multi-Modal Electronic Library). Η AMELib χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» στο πλαίσιο της πράξης «Προηγμένες, Κεντρικές Υπηρεσίες Ψηφιακών Βιβλιοθηκών Ανοικτής Πρόσβασης Σ.Ε.Α.Β.» .

AMELib τεκμηριώνονται και αναρτώνται τα διδασκόμενα βιβλία των ελληνικών ΑΕΙ που συμμετέχουν στο Συνεργατικό Δίκτυο, τα τεκμήρια που παραχωρούνται για τον σκοπό αυτό από τους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων, καθώς και τεκμήρια ανοιχτής πρόσβασης.

Δικαιούχοι

Δικαιούχοι χρήστες των υπηρεσιών του Συνεργατικού Δικτύου και της AMELib είναι τα εντυπο-ανάπηρα (print-dsabled) μέλη των βιβλιοθηκών του Δικτύου. Η εντυπο-αναπηρία ως όρος αναφέρεται στο άρθρο 2 του Ν 4672/2020 «κάθε άτομο με προβλήματα όρασης, που δεν επιδέχονται βελτίωση, ώστε το άτομο να αποκτήσει οπτική λειτουργία ουσιαστικά ισοδύναμη με εκείνη ατόμου χωρίς τέτοια αναπηρία, και το οποίο για τον λόγο αυτόν δεν μπορεί να διαβάζει έντυπα με την ίδια ουσιαστικά ευχέρεια, όπως ένα άτομο χωρίς τέτοιο πρόβλημα, γγ) ένα άτομο που έχει αντιληπτική ή αναγνωστική αναπηρία και δεν είναι, ως εκ τούτου, σε θέση να διαβάζει έντυπα με την ίδια ουσιαστικά ευχέρεια, όπως ένα άτομο χωρίς τέτοια αναπηρία, δδ) ένα άτομο που δεν είναι σε θέση, λόγω σωματικής ανικανότητας, να κρατήσει στα χέρια του ή να χειρισθεί βιβλίο ή να εστιάσει ή να μετακινήσει το βλέμμα του, σε βαθμό που κανονικά θα ήταν ικανοποιητικός για να μπορεί να διαβάζει».

Οι δικαιούχοι εντυπο-ανάπηροι χρήστες έχουν πρόσβαση στο σύνολο της συλλογής της AMELib, ανεξάρτητα από τον φορέα προέλευσής τους.

Εγγραφή χρήστη στην AMELib

Οι δικαιούχοι χρήστες εγγράφονται με αίτηση τους στην AMELib, μέσω του οικείου φορέα τους πιστοποιούνται, αφού έχουν προσκομίσει τις σχετικές γνωματεύσεις από αρμόδια δημόσια υπηρεσία (Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας). Για τους φοιτητές με μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία), οι γνωματεύσεις που γίνονται δεκτές είναι από τα Κέντρα Εκπαιδευτικής Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ,Ε.Σ.Υ.). Την ευθύνη για την ορθότητα της γνωμάτευσης φέρουν αποκλειστικά οι γνωματεύσαντες. Για τους φοιτητές με πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση με 5%, ελέγχεται μέσω των Γραμματειών τους ο φάκελος από την αρχική εγγραφή τους, προκειμένου να πιστοποιηθεί η εντυπο-αναπηρία. Οι Γραμματείς των Τμημάτων με τη βοήθεια ή και χωρίς του νοσηλευτικού των ιδρυμάτων ενημερώνει τη Διεύθυνση Βιβλιοθήκη ή Μονάδας Προσβασιμότητας εγγράφως για το δικαίωμα εγγραφής του φοιτητή στην AMELib. (Αναφορικά με την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ατόμων που πάσχουν από σοβαρές παθήσεις είναι σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 35 του Ν.3794/2009, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 24 του άρθρου 39 του Ν. 4186/2013 και με την παρ. 2 του άρθρου έκτου του Ν. 4218/2013, με το άρθρο 7 του Ν.4283/2014, με την παράγραφο 1 του άρθρου 13 του Ν.4452/2017, με το άρθρο 108 του Ν.4547/2018 καθώς και την με αρ. Φ.153/146145/Α5/20-09-2019, καλούνται να απευθυνθούν σε μία από τις Ειδικές Επταμελείς Επιτροπές, που έχουν συσταθεί σε συγκεκριμένα Δημόσια ή Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία, προκειμένου να αποκτήσουν Πιστοποιητικό διαπίστωσης πάθησης).

Αν υπάρχουν φοιτητές που δεν έχουν εισαχθεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με το 5% ή άλλο προσωπικό του Ιδρύματος που είναι χρήστες της Βιβλιοθήκης, είναι δυνατόν να κάνουν εγγραφή στην AMELib, αφού προσκομίσουν στην γραμματεία τους ή στην υπηρεσία τους σχετική γνωμάτευση από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (Παράδειγμα γνωμάτευσης στο Παράρτημα Ε).

Κατά την εγγραφή τους ενημερώνονται για τη νομοθεσία προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων καθώς και για τις ποινές που επισύρει η παραβίαση του περιουσιακού και του ηθικού δικαιώματος του δημιουργού. Οι κωδικοί πρόσβασης τους χορηγούνται αφού έχουν κάνει αποδοχή των όρων στην αρχική δήλωση εγγραφής τους. Οι χρήστες που παραβιάζουν τη νομοθεσία για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων χάνουν την πρόσβαση τους στη συλλογή της AMELib και υφίστανται τις νομικές κυρώσεις που επισύρει η πράξη τους. (βλέπε Παράρτημα Β: Αίτηση εγγραφής στην AMELIb).

Προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας

Το Συνεργατικό Δίκτυο θεωρεί καθοριστικής σημασίας το ζήτημα της προστασίας του περιουσιακού δικαιώματος του δημιουργού. Η αποτελεσματική και σύννομη λειτουργία της AMELib και του Συνεργατικού Δικτύου βασίζεται στην ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των δικαιωμάτων των αναπήρων και αυτών των δημιουργών και δικαιούχων των πνευματικών δικαιωμάτων. Η AMELib είναι ελεγχόμενης πρόσβασης και χρήσης αποκλειστικά από δικαιούχους εντυπο-ανάπηρους, ακολουθώντας τις διεθνείς πρακτικές στο ζήτημα, παρέχει ισχυρότατους μηχανισμούς προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων των ψηφιακών αντικειμένων της συλλογής.

Πιο συγκεκριμένα:

• Παρέχει λειτουργία διαβαθμισμένης πρόσβασης (accessrights) στα τεκμήρια σε επίπεδο χρήστη (πρόσβαση με username και password). Η λίστα των τεκμηρίων που διαθέτει η συλλογή βρίσκεται αναρτημένη στον δημόσιο κατάλογο (opac) της AMELib αλλά για να γίνει η μεταφόρτωση των αρχείων αυτών στη συσκευή κάποιου χρήστη θα πρέπει πρώτα να έχει πραγματοποιηθεί η πιστοποίηση του χρήστη μέσω της login διαδικασίας. Το κάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα είναι αρμόδιο για την έκδοση λογαριασμών εισόδου (username, password) στους δικαιούχους φοιτητές.
• Ενσωματώνεται το ψηφιακό αποτύπωμα (fingerprint) του χρήστη για κάθε ψηφιακό τεκμήριο που μεταφορτώνεται στη συσκευή του. Πιο συγκεκριμένα στη πρώτη σελίδα του τεκμηρίου προστίθεται το λεκτικό “Foruseby + όνομα χρήστη” προειδοποιώντας τον χρήστη ότι το αρχείο είναι για προσωπική χρήση και μόνο (σχετικό παράδειγμα στο Παράρτημα Δ), ενώ στα μεταδεδομένα του αρχείου ενσωματώνονται πληροφορίες για τον χρήστη (όνομα χρήστη κτλ..) οι οποίες δεν είναι ορατές από τον ίδιο τον χρήστη. Με τον ανωτέρω μηχανισμό υποστηρίζεται ο έλεγχος της διακίνησης των ψηφιακών τεκμηρίων καθώς σε περίπτωση διαρροής στο διαδίκτυο υπάρχει η δυνατότητα εντοπισμού του χρήστη από τον οποίο προήλθε. Προσφέρει ασφαλή επικοινωνία μεταξύ των εφαρμογών πελάτη (webclient ή standaloneclient) και του κεντρικού συστήματος (τεχνολογία SSL), εξασφαλίζοντας έτσι ότι η μεταφόρτωση (download) ενός ψηφιακού τεκμηρίου θα γίνεται μέσω καναλιού ασφαλούς επικοινωνίας.

2.Μέλη Συνεργατικού Δικτύου

Μέλη του Συνεργατικού Δικτύου είναι οι αρμόδιοι φορείς, όπως περιγράφονται στο άρθρο 3 δ) του νόμου 4672/2020 : «αρμόδιος φορέας νοείται κάθε οργανισμός, σωματείο, ένωση ή άλλος φορέας, που έχει εξουσιοδοτηθεί ή αναγνωρίζεται να παρέχει σε επωφελουμένους επιμόρφωση, εκπαίδευση, προσαρμοσμένη ανάγνωση και πρόσβαση σε πληροφορίες σε μη κερδοσκοπική βάση. Ως αρμόδιος φορέας θεωρείται και ο δημόσιος ή ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός που παρέχει τις ίδιες υπηρεσίες σε επωφελουμένους ως μία από τις κύριες δραστηριότητες του, ως θεσμική υποχρέωση ή στο πλαίσιο της δημοσίου συμφέροντος αποστολής του», όπως είναι οι Βιβλιοθήκες και Οργανισμοί που συνομολογούν στο πλαίσιο κοινών πολιτικών και τρόπου λειτουργίας του.

Οι Βιβλιοθήκες-μέλη παρέχουν το σύνολο των προσβάσιμων βιβλίων που δημιουργούν στη συλλογή της AMELib. Μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να διατηρούν και τις τοπικές συλλογές τους.

Στις Βιβλιοθήκες-μέλη προσφέρονται υπηρεσίες υποστήριξης των εντυπο-ανάπηρων χρηστών.

3.Διοικητικό Σχήμα Συνεργατικού Δικτύου

Ο ΣΕΑΒ ορίζει μια πενταμελή ομάδα για την παρακολούθηση των τεχνολογιών προσβασιμότητας και την ανάπτυξη οδηγιών για την εκπαίδευση των μελών του στα θέματα προσβασιμότητας, ενώ τον συντονισμό της έχει το Παράρτημα που λειτουργεί ως Μονάδα Προσβασιμότητας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Στην επιτροπή αυτή συμμετέχει exofficio ένα εκπρόσωπος από κάθε φορέα του Δικτύου που δεν μετέχει στον ΣΕΑΒ.

Η Ομάδα Προσβασιμότητας έχει διάρκεια θητείας 2 έτη και συνεδριάζει για να προωθήσει το έργο του του Δικτύου, ενώ μπορεί να καλεί σε επιτροπές κι άλλα μέλη στο πλαίσιο των εργασιών του Δικτύου –οι οποίες να στελεχώνονται και με άλλα μέλη των φορέων του Συνεργατικού Δικτύου, εκπροσωπεί το Δίκτυο σε συναντήσεις με άλλους φορείς.

4.Κανονιστικό πλαίσιο

Γενικά

Κάθε βιβλιοθήκη - μέλος έχει ως στόχο να εξασφαλίσει άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση χωρίς διακρίσεις και φραγμούς στο σύνολο των χρηστών της. Αυτή η αρχή θα πρέπει να διέπει όλους τους τομείς λειτουργίας της.

Μηχανήματα και λογισμικό

Κάθε μέλος επιδιώκει να παρέχει σε προσβάσιμο σημείο ολοκληρωμένο υποστηρικτικό σταθμό εργασίας αποτελούμενο από μηχανήματα και λογισμικό.

Εμπλουτισμός και πολιτικές ανάπτυξης της AMELib

Σε σχέση με τις υποχρεώσεις των εκδοτών να παρέχουν αρχεία των εκδόσεων τους σε ηλεκτρονική μορφή σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 του νόμου 4672/2020, τα μέλη του Συνεργατικού Δικτύου αποστέλλουν αιτήσεις στους εκδοτικούς οίκους για την παραχώρηση των ηλεκτρονικών αρχείων των τίτλων. Συγκεκριμένα, τα μέλη του Συνεργατικού Δικτύου δύνανται να αιτηθούν τα ηλεκτρονικά αρχεία των προτεινόμενων ακαδημαϊκών συγγραμμάτων, καθώς και έργων που χρειάζονται οι εντυποανάπηροι χρήστες ως βιβλιογραφία όλων των κύκλων σπουδών τους, καθώς και της γενικότερης πνευματικής και πολιτιστικής τους αναζήτησης, αλλά και τίτλους που παραχωρούνται γι’ αυτό τον σκοπό από τους δικαιούχων των πνευματικών δικαιωμάτων.

Το Παράρτημα του ΣΕΑΒ που λειτουργεί στο Πάντειο Πανεπιστήμιο ως «Μονάδα Υποστήριξης Προσβασιμότητας» συντάσσει και ανανεώνει τον κατάλογο των υπεύθυνων των μελών του συνεργατικού δικτύου ή των υπεύθυνων υπαλλήλων που έρχονται σε επαφή με τους εκδοτικούς οίκους και αποστέλλουν τις σχετικές αιτήσεις για την παραχώρηση των ηλεκτρονικών αρχείων των τίτλων τους.

Στην περίπτωση που συγκεκριμένα έργα δεν τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή από τους εκδότες, τα μέλη του Συνεργατικού Δικτύου προχωρούν στην ψηφιοποίηση των έργων. Αντίγραφα των ψηφιοποιημένων τίτλων μπορούν θα διατίθενται από το Συνεργατικό Δίκτυο στον εκδότη. Η παραχώρηση αυτή δε συνιστά αδειοδότηση αλλά εφαρμογή των εξαιρέσεων των παραγράφων 6, 7 και 8 του άρθρου 28Α του ν. 2121/1993 αντικαθίστανται με το άρθρο 6 του νόμου 4672/20.

Μετατροπή Αρχείων σε Προσβάσιμους Μορφότυπους

Κάθε φορέας εξυπηρετεί κατά προτεραιότητα τα αιτήματα των δικών του μελών, αναλαμβάνει τη μετατροπή του ηλεκτρονικού αρχείου σε προσβάσιμους για τους εντυπο-ανάπηρους μορφότυπους ακολουθώντας συγκεκριμένες οδηγίες, σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα, που συντάσσονται για το σκοπό αυτό από το ίδιο το Δίκτυο. Δεν επεμβαίνει στο περιεχόμενο του έργου, παρά μόνο σε περιπτώσεις αναγκαίας λεκτικής περιγραφής εικόνας. Τα αρχεία μπορούν να παράγονται σε πολλαπλούς διαφορετικούς μορφότυπους, ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών των αρμόδιων φορέων : αρχεία doc, pdf, daisy, epub, mp3, wav κτλ., με βάση τις προδιαγραφές που είναι διαθέσιμες από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος [1] και των αναλυτικών οδηγιών παραγωγής προσβάσιμων μορφότυπων που τους παρέχουμε στον ιστότοπο της AMELib https://amelib.seab.gr/archive/item/34639

Συγκεκριμένα οι μορφότυποι σε κάθε έργο μπορεί να είναι :

1. Προσβάσιμο κείμενο docx (accessible document - DOCX): το ηλεκτρονικό έγγραφο διατηρεί την πρωταρχική μορφή περιεχομένου του βιβλίου, εμπλουτισμένο με εναλλακτικά κείμενα στις εικόνες καθώς και τη προσαρμογή του με βάση της οδηγίες προσβασιμότητας που έχει εκδώσει το συνεργατικό δίκτυο με δυνατότητες προσπέλασης και πλοήγησης από αναγνώστες οθόνης.
2. Προσβάσιμο epub αρχείο (accessible EPUB): το ηλεκτρονικό αρχείο διατηρεί τη μορφή περιεχομένου του βιβλίου σε ανοιχτό πρότυπο για τα ebooks, το ePUB παράγεται κυρίως από ένα προσβάσιμο docx που έχει όλα τις πρακτικές προσβάσιμότητας όπως δίνονται από τις οδηγίες του δικτύου και μπορεί να ελεγχθεί από εργαλεία προσβασιμότητας.
3. Προσβάσιμο έγγραφο PDF (accessible PDF): το ηλεκτρονικό έγγραφο διατηρεί την πρωταρχική μορφή του περιεχομένου του βιβλίου ή αρχείου, εμπλουτισμένο με δυνατότητες πλοήγησης και προσπέλασης από αναγνώστες που μπορεί να γίνει με οπτική, ακουστική και απτική απόδοση.
4. Έγγραφο κειμένου DAISY με ενσωματωμένη φωνή (digital talking book – DAISY3): το βιβλίο σε αυτή τη μορφή διατηρεί το σύνολο του περιεχομένου του βιβλίου, επισημειωμένου με daisy style και με δυνατότητες οπτικής και τεχνικής φωνητικής προσπέλασης και εμπλουτισμένης πλοήγησης κειμένου μέσω εφαρμογών ειδικών αναγνωστών daisy.
5. Ηχο-βιβλίο (audio-book σε μορφή mp3 ή άλλη): Το βιβλίο αυτό παράγεται από ανάγνωση από φυσική φωνή αναγνώστη και η εικονογράφηση έχει αποδοθεί με λεκτική περιγραφή. Εφαρμόζεται περισσότερο σε έργα λογοτεχνίας ή και σε ιστορικά δοκίμια.
6. Ηχητική απόδοση με συνθετική φωνή (audio - MP3): Το προσβάσιμο βιβλίο σε αυτή τη μορφή παράγεται από διορθωμένου txt αρχείο και είναι διαθέσιμο μόνο για ακουστική ανάγνωση ενώ το τεχνικό κείμενο και η εικονογράφηση έχουν αντικατασταθεί με την αντίστοιχη λεκτική περιγραφή τους.
7. Ηλεκτρονική μορφή έτοιμου προς εκτύπωση Braille κειμένου (Braille-ready): Το προσβάσιμο κείμενο (εκτύπωση Braille), όπως και στο απλό προσβάσιμο κείμενο, είναι διαθέσιμο για απτική/ανάγλυφη ανάγνωση.
8. Μορμορφοποιημένο κείμενο για εκτύπωση σε μεγεθυμένη μορφή (large-print-ready) και μπορεί να γίνει οπτική αναπαράσταση

Πρόγραμμα Εθελοντών

Τα μέλη του Συνεργατικού Δικτύου δύνανται να οργανώνουν εθελοντικά προγράμματα για τη μετατροπή των έργων σε προσβάσιμους για τους εντυπο-ανάπηρους μορφότυπους. Σε αυτή την περίπτωση, τηρείται αρχείο εθελοντών. Ο εθελοντής ενημερώνεται από την αρχική εγγραφή του για τις νομικές κυρώσεις διάδοσης μέρους των βιβλίων και υπογράφει υπεύθυνη δήλωση ότι έχει ενημερωθεί για τη νομοθεσία προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων και γνωρίζει ότι η παραβίαση τους αποτελεί προσβολή του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας και επισύρει τις κυρώσεις των άρθρων 65 επ. του Ν. 2121/1993. (Παράδειγμα εγγραφής εθελοντή στο Παράρτημα Γ).

Καταλογογράφηση

Τα προσβάσιμα έργα καταλογογραφούνται από τους βιβλιοθηκονόμους του Συνεργατικού Δικτύου και αναρτώνται στην AMELib. Κάθε τεκμήριο εισάγεται στον κατάλογο ως έργο από τη Βιβλιοθήκη η οποία το αιτήθηκε στον εκδοτικό οίκο, ενώ μπορούν να προστεθούν στο ίδιο έργο διαφορετικοί μορφότυποι ως τεκμήρια από διαφορετική βιβλιοθήκη.

Σε κάθε προσβάσιμο ηλεκτρονικό αρχείο αναγράφεται το όνομα του δημιουργού και του εκδότη καθώς και η ημερομηνία της αρχικής δημοσίευσης, εφόσον τα στοιχεία αυτά εμφανίζονται στο έργο. Στο αντίτυπο αναφέρεται ακόμη ότι : «Το παρόν έχει αναπαραχθεί σύμφωνα με το Νόμο 4672/2020 για εντυποανάπηρα άτομα και οποιαδήποτε περαιτέρω αναπαραγωγή του, σε μορφή άλλη, αποτελεί προσβολή του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας και θα επισύρει τις κυρώσεις των άρθρωντου νόμου 2121/1993».

Για την περιγραφή των τεκμηρίων στην AMELib ακολουθούνται οι κανόνες περιγραφής FRBR. Για την ανάπτυξη οδηγιών, αλλά και για όποια αλλαγή πολιτικής σε σχέση με την περιγραφή των προσβάσιμων τεκμηρίων υπεύθυνη είναι η Ομάδα Προσβασιμότητας και οι επιτροπές που δημιουργεί για το σκοπό αυτό.