Παλαιολόγος, Γρηγόριος [Συγγραφέας]. Ο πολυπαθής

Η αφήγηση του έργου αρχίζει με την ιστορία της γέννησης του Αλέξανδρου Φαβίνη στην Κωνσταντινούπολη το 1775 και τελειώνει γύρω στο 1840 με την εγκατάστασή του στην Εύβοια.

Ο Φαβίνης κατάγονταν από αστική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης, ο πατέρας του ήταν Γάλλος πρέσβης και η μητέρα του Ελληνίδα. Ο γάμος των γονιών του υπήρξε καταστροφικός: Ο μεσήλικας βίαιος πατέρας του, σε μια κρίση ζηλοτυπίας, σκότωσε την 15χρονη μητέρα του και εξαφανίστηκε, οπότε ο ορφανός Φαβίνης ανατράφηκε από τον παππού και τη γιαγιά του, που τον λάτρευαν και παρέβλεπαν όλες τις αταξίες του μέχρι την ηλικία των 5 ετών οπότε τον παρέδωσαν στους δασκάλους, που τον προσγείωσαν απότομα. Οι εφηβικές του προσπάθειες ερωτοτροπιών ήταν τραυματικές. Ο παππούς του ήταν γνωστός δικηγόρος στο Σταυροδρόμιο, επαγγελματικό και εμπορικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης, επάγγελμα που άσκησε και ο ίδιος μετά τη σχολική μαθητεία του. Εγκαταλείπει τη δικηγορική και βρίσκεται αξιωματούχος στη Βλαχία. Σύντομα γίνεται υπουργός αλλά λόγω της ειλικρίνειάς του ο ηγεμόνας τον αποπέμπει από τη χώρα. Εν τω μεταξύ, είχε ερωτευθεί και μνηστευθεί τη νεαρή Ρωξάνη, πριν φύγει ανταλλάσσουν όρκους αιώνιας πίστης, τους οποίους μόνο η κοπέλα θα τηρήσει - ο Φαβίνης δημιουργεί διάφορες ερωτικές περιπέτειες - αιτία των περισσότερων περιπετειών του- αλλά πάντα η μνήμη του επιστρέφει στη Ρωξάνη.^[4]

Επιστρέφοντας στην Κωνσταντινούπολη, το πλοίο του αιχμαλωτίζεται στον Βόσπορο από Ρώσους (Ρωσοτουρκικός πόλεμος) και βρίσκεται αιχμάλωτος στο Χάρκοβο της Ρωσίας, εργάζεται ως δάσκαλος αριθμητικής ενός πλούσιου Ρώσου έμπορου που σύντομα τον υποψιάζεται ως εραστή της γυναίκας του, για να ξεφύγει κατατάσσεται στον στρατό. Στο μέτωπο, καταφέρνει να λιποτακτήσει στις θέσεις των Τούρκων και επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη όπου τον περιμένουν νέες περιπέτειες: οι ερωτοτροπίες του με Οθωμανίδες τον οδηγούν κατ' αρχάς στο Φρενοκομείο και στη συνέχεια για να σώσει τη ζωή του αναγκάζεται να ασπαστεί τον Μουσουλμανισμό. Διορίζεται διερμηνέας Τούρκου πασά και σύντομα βρίσκεται - αναγκαστικά - παντρεμένος με την ανεψιά του πασά, μάλιστα λόγω της ασχήμιας της νύφης αποκτά και χαρέμι για να την αποφεύγει νόμιμα. Το χαρέμι του ξεκληρίζεται από επιδημία πανώλης.

Βρίσκει πλοίο για την Ιταλία και φεύγει, στο πλοίο ξαναβαφτίζεται Χριστιανός - Καθολικός, ελλείψει ορθόδοξου ιερέα - και φθάνει στην Ιταλία. Στη Ρώμη χειροτονείται ιερέας αλλά σύντομα εκδιώκεται γιατί έπεσε στη δυσμένεια καρδιναλίου, καθώς αρνήθηκε να του στέλνει τις νεαρές κοπέλες να εξομολογηθούν σ' αυτόν. Καθώς ταξίδευε για τη Νάπολη συλλαμβάνεται από σπείρα ληστών. Αναγκαστικά συμπορεύεται μαζί τους αλλά με την πρώτη ευκαιρία παραδίδεται στις αρχές. Συλλαμβάνεται όμως και μέχρι να αποδειχθεί η αθωότητά του παραμένει τρεις μήνες στη φυλακή. Για να επιζήσει αλλάζει διάφορα επαγγέλματα, έγινε υπηρέτης ενός κόμη και έπειτα γιατρός, την επιστήμη έμαθε σε λίγους μήνες από περιοδεύοντα «ιατροφιλόσοφο», γραμματέας εμπόρου στο Λιβόρνο, ο οποίος σύντομα χρεωκόπησε και αποζημιώθηκε από την ασφαλιστική εταιρεία, ενώ συγχρόνως το κεφάλαιό του ήταν άθικτο και άρχισε πάλι να εμπορεύεται, και τελικά διερμηνέας ενός Άγγλου μιλόρδου που βρισκόταν στην Ιταλία με τη «γεροντοπάρθενο» αδελφή του, τις εκδηλώσεις στοργής της οποίας επιτήδεια απέφυγε. Μαζί με τον Άγγλο φεύγει για την Αγγλία όπου ο κύριός του έγινε υπουργός και τον διόρισε βοηθό του. Ο υπουργός όμως πέθανε και ο Φαβίνης ξεκινά για το Παρίσι. Εκεί εργάζεται σαν δημοσιογράφος και συγγραφέας μυθιστορημάτων και θεατρικών έργων με μεγάλη επιτυχία και συχνάζει στους φιλολογικούς και καλλιτεχνικούς κύκλους. Στο έργο του Η πτώση του Μεσολογγίου παίζει ο ίδιος και δημιουργεί δεσμό με την πρωταγωνίστρια.

Τυχαία μαθαίνει ότι ο παππούς του πέθανε και του κληροδότησε την περιουσία του, αποφασίζει να επιστρέψει. Έτσι, αφήνει το Παρίσι, το πλοίο του όμως πέφτει σε πειρατές και ο ίδιος βρίσκεται σκλάβος στο Τούνεζι. Τον αγοράζει ένας πασάς που έψαχνε γιατρό για μια σκλάβα του άρρωστη που υπεραγαπούσε και ήθελε να την παντρευτεί μόλις αναρρώσει. Κατάπληκτος ανακαλύπτει ότι η σκλάβα ήταν η Ρωξάνη του, η οποία προσποιούνταν την άρρωστη για να αποφύγει τον γάμο. Αρχίζει δήθεν να την κουράρει και συνεννοούνται για την απαγωγή της και διάσωσή τους αλλά εν τω μεταξύ, κατά την άσκηση της ιατρικής του η θεραπεία του προσβάλει έναν πασά, που τον διώχνει από το Τούνεζι, έτσι βρίσκεται πίσω στην Κωνσταντινούπολη. Ρευστοποιεί την περιουσία του και φεύγει για την Ελλάδα. Εκεί, μετά λίγο καιρό, υπό κωμικοτραγικές συνθήκες, συναντά τη Ρωξάνη επιστρέφουσα από την αιχμαλωσία της. Παντρεύονται, σε προχωρημένη πλέον ηλικία - ο Φαβίνος είναι 65 ετών και η Ρωξάνδρα 44 - και εγκαθίστανται στο υποστατικό που αγόρασε ο Φαβίνης στην Εύβοια. Η διήγηση τελειώνει γύρω στο 1840, το ζευγάρι ζει αρμονικά και έχει αποκτήσει έναν γιο. Ο Φαβίνης περνά τον χρόνο του υπαγορεύοντας στη Ρωξάνη τη διήγηση της ζωής του.