Vidal-Naquet, Pierre (1930-2006)

Ο Πιέρ Βιντάλ - Νάκε γεννήθηκε το 1930 στο Παρίσι, από γονείς εβραϊκής καταγωγής, που εξοντώθηκαν το 1944 στο Άουσβιτς. Ιστορικός της αρχαιότητας και διανοούμενος με παγκόσμια αναγνώριση, υπήρξε διεθυντής σπουδών στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, και, μαζί με τον Zαν-Πιερ Bερνάν, διευθυντής του Kέντρου Συγκριτικών Eρευνών για τις Αρχαίες Κοινωνίες στο Παρίσι. Εκτός από το επιστημονικό του έργο, υπήρξε γνωστός για την πολιτική του στάση, ως ένα παράδειγμα μαχητικού διανοούμενου, με πολυσχιδές συγγραφικό έργο και παρεμβάσεις στα κοινωνικά ζητήματα. Όπως έλεγε ο ίδιος: "Ασπάστηκα την ιστορία, όπως οι άλλοι ασπάστηκαν τη θρησκεία· για μένα η ενασχόληση με την ιστορία δεν ήταν η ενασχόληση με κάτι νεκρό και μακρινό, αλλά η εμπλοκή με σύγχρονα πολιτικά ζητήματα· ο σύγχρονος ιστορικός οφείλει να παίρνει θέση και να εναντιώνεται στις αδικίες." Λιγότερο γνωστή στην Eλλάδα ήταν η συγγραφική του δραστηριότητα για θέματα όπως τα βασανιστήρια που άσκησε ο γαλλικός στρατός στη διάρκεια του πολέμου της Aλγερίας ("L'Affaire Audin", 1958, "La Torture dans la Republique", 1972), η ιστορία και η γενοκτονία των Eβραίων κατά τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ("Flavius Josephe ou du bon usage de la trahision", "Les Juifs, la memoire et le present", "Reflexions sur la genocide", "Les assassins de la memoire") και ο Μάης του '68 ("Journal de la commune etudiante" -μαζί με τον Alain Schnapp). Στα πολυάριθμα δοκίμιά του συγκαταλέγονται επίσης τα "La Raison d'Etat" (1962), "Genealogie de l' Europe, de la prehistorie au XXe siecle" (1994), καθώς και μελέτες με θέματα σχετικά με την ελληνική αρχαιότητα: "Mythe et tragedie dans la Grece ancienne" (1972, 1986), "Le Chasseur noir" (1981), "La Democratie grecque vue d'ailleurs" (1990), "La Guerre, la Grece et la paix" (1999), κ.ά.. Πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο σε νοσοκομείο της Νίκαιας στις 29 Ιουλίου 2006, σε ηλικία 76 ετών. Λίγο πριν το τέλος, και ενώ ήδη νοσηλευόταν, είχε υπογράψει μαζί με άλλους διανοούμενους έκκληση για τερματισμό της εισβολής των Ισραηλινών στρατευμάτων στον Λίβανο.

Στην Ελλάδα έχουν εκδοθεί τα έργα του: "O Mαύρος κυνηγός· μορφές σκέψης και μορφές κοινωνίας στον ελληνικό κόσμο" ("Λιβάνης", 1983), "Mύθος και τραγωδία στην αρχαία Eλλάδα", από κοινού με τον Zαν-Πιερ Bερνάν ("Ι. Zαχαρόπουλος", 1988), "O κόσμος του Oμήρου" ("Eξάντας", επαν. 2002), "Kλεισθένης ο Aθηναίος" ("Eυρύαλος", 1989), "Πέρα από την αρχαία ελληνική δημοκρατία: δοκίμια αρχαίας και νεότερης ιστοριογραφίας" ("Aλεξάνδρεια", 1999), "Oικονομία και κοινωνία στην αρχαία Eλλάδα" ("Ι. Zαχαρόπουλος", 1998), "Oι Eλληνες, οι ιστορικοί, η δημοκρατία: η μεγάλη απόκλιση" ("Πατάκης", 2002), "O θρυμματισμένος καθρέφτης: αθηναϊκή τραγωδία και πολιτική" ("Oλκός", 2003), "H Aτλαντίδα: μικρή ιστορία ενός πλατωνικού μύθου" ("Oλκός", 2006) και "Αγώνας μου, η Ιστορία" (Ολκός, 2007).