Θρησκείες και πολιτική στη νεωτερικότητα

Για εκατομμύρια ανθρώπους, η θρησκεία είναι ένα αντίδοτο στην αγωνία που προκαλούν η ανέχεια, ο πόλεμος, ο κατακερματισμός των κοινωνικών σχέσεων και η επιτάχυνση της καθημερινότητας που επιφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας. Η στροφή στο Θεό και η υιοθέτηση μορφών θρησκευτικής έκφρασης είναι μεν απόρροια της έλλειψης νοήματος και των ανασφαλειών που γεννά η κοινωνία της διακινδύνευσης, πλην όμως συντελείται σ' ένα κοινωνικό περιβάλλον που δεν επιτρέπει την επικράτηση ενός μόνο θρησκευτικού προτύπου. Το μονοπώλιο της μίας και μοναδικής θρησκείας μέσα σε μια επικράτεια διαδέχεται πλέον ο θρησκευτικός πλουραλισμός. Κατά συνέπεια η ελπίδα, η μέριμνα και η αγάπη δεν εμπίπτουν αποκλειστικά στη δικαιοδοσία της θρησκείας (και της εκκλησίας), αλλά μπορούν να βιωθούν χωρίς αναφορά στο Θεό. Χωρίς σωτηριολογικές αυταπάτες, τα υπαρξιακά ερωτήματα μπορούν να αντιμετωπισθούν και με μιαν άθρησκη θρησκευτικότητα, όπως και με μια θρησκευτικότητα χωρίς θεό ή ακόμη και χωρίς εκκλησία. Αυτό προϋποθέτει την άσκηση των σύγχρονων ατόμων στη δρώσα εμπιστοσύνη απέναντι στον άλλο, στο πλαίσιο μιας ανοικτής κοινωνίας πολιτών.