Φιλολογία

Η αυτοβιογραφία έχει το χαρακτηριστικό να αντιστέκεται πιο επίμονα από ό,τι άλλες μορφές δημιουργικού λόγου στην ταξινόμηση και με τον τρόπο αυτό προσφέρεται για να συζητηθούν τα σημεία επαφής μεταξύ της ιστοριογραφικής και τη λογοτεχνικής κατασκευής. Ξεκινώντας από τον εισαγωγικό προβληματισμό της θεωρίας της λογοτεχνίας και της θεωρίας της ιστοριογραφίας για το «τι είναι λογοτεχνία» και «τι είναι ιστορία», στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου εξετάζονται τύποι και μοντέλα κατηγοριοποίησης της αυτοβιογραφίας, από την συμβατική στη νεωτερική, με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία και με αναφορά σε συγκεκριμένα παραδείγματα. Το δεύτερο κεφάλαιο εστιάζει στα απομνημονεύματα των αγωνιστών του 1821 ως πρακτική γραφής που κινείται μεταξύ λογοτεχνικού και ιστορικού λόγου επιδιώκοντας να κερδίσει τον αναγνώστη. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η αστική αυτοβιογραφία (π.χ. Βικέλας, Συγγρός) και η σχέση της με τα απομνημονεύματα (π.χ. Μακρυγιάννης, Φωτάκος, Κασομούλης) και το διήγημα στο πλαίσιο της δημιουργίας της δημόσιας σφαίρας ενώ στο τέταρτο κεφάλαιο οι αυτοβιογραφίες του τραπεζίτη Συγγρού και του λογοτέχνη Bικέλα δίνουν την αφορμή να συζητηθεί η η διάκριση μεταξύ μέσα και έξω Eλλήνων και η ρευστότητα της έννοιας της εθνικής ταυτότητας τον 19ο αιώνα. Το πέμπτο και το έκτο κεφάλαιο συζητούν περιπτώσεις περιθωριακών μορφών αυτοβιογραφίας μετά το 1821 και συγκεκριμένα, με άξονα το φύλο, μια σειρά από γυναικείες αυτοβιογραφίες και με άξονα το δίπολο κέντρο - περιφέρεια, μια σειρά αυτοβιογραφικών κειμένων Επτανησίων, πριν και μετά την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα. Ως προς τη γυναικεία αυτοβιογραφία διερευνώνται μεταξύ άλλων ζητήματα συγκρότησης έμφυλων ταυτοτήτων, αυτοπροσδιορισμού του γυναικείου υποκειμένου και της σχέσης του με τα άλλα υποκείμενα, εισόδου και έκθεσής του στη δημόσια σφαίρα. Ως προς τα περιφερειακά Επτάνησα η συγκρότηση της ιδιαίτερης επτανησιακής ταυτότητας και η σχέση της με την εθνική/ελληνική. Κάθε κεφάλαιο αντιστοιχεί σε δύο ή τρεις διδακτικές εβδομάδες.